Wat is het verschil tussen lux en lumen? Een diepgaande uitleg over lichtsterkte en lichtopbrengst
Bij Clightstore merken wij dat de termen lux en lumen vaak door elkaar worden gehaald. Toch zijn dit twee compleet verschillende grootheden in de wereld van verlichting. In dit artikel geven wij een heldere en uitgebreide uitleg over het verschil, het gebruik en de praktische toepassingen van lux en lumen. Dit helpt u bij het maken van de juiste keuze voor elke verlichtingsoplossing, of het nu gaat om een werkplaats, kantoor of buitenruimte.
Lux en lumen uitgelegd: basisdefinities
Wat is lumen (lm)?
Lumen staat voor de totale hoeveelheid zichtbaar licht die een lichtbron uitstraalt. Hoe hoger het aantal lumen, hoe meer licht de lamp produceert.
1 lumen = lichtsterkte die één kaars uitzendt in alle richtingen
Een LED lamp van 10 watt kan bijvoorbeeld 1000 lumen produceren, afhankelijk van het rendement
Lumen vertelt ons hoe krachtig een lamp is, ongeacht hoe het licht wordt verspreid of waar het terechtkomt.
Wat is lux (lx)?
Lux daarentegen geeft aan hoeveel licht er daadwerkelijk op een oppervlak valt. Dit is dus een maat voor lichtintensiteit per vierkante meter.
1 lux = 1 lumen per m²
Een zaklamp van 1000 lumen die op een muur van 1 m² schijnt = 1000 lux
Diezelfde zaklamp op een oppervlak van 10 m² = 100 lux
Lux is daarmee sterk afhankelijk van de afstand, lichtspreiding en hoek van de lichtbron.
Hoe lux en lumen samenwerken in verlichtingsprojecten
Bij het ontwerpen van een lichtplan kijken wij bij Clightstore niet alleen naar de hoeveelheid lumen per armatuur, maar vooral naar de vereiste lux-waarde op werkhoogte. Dit is essentieel in omgevingen zoals:
Magazijnen: 150–300 lux
Werkplaatsen: 300–750 lux
Kantoren: 500 lux
Sportvelden: tot wel 1000 lux
Hieronder vindt u een diagram dat laat zien hoe lumen, afstand en oppervlakte samen bepalen hoeveel lux er op een oppervlak terechtkomt.
Voorbeeldsituatie: sportveld vs kantoor
Sportveldverlichting
Een terrein LED verlichting van 250W met 40.000 lumen zorgt voor een zeer hoge lichtopbrengst, maar bij montage op 8 meter hoogte met een brede stralingshoek van 120° komt dat licht over een groot oppervlak terecht, waardoor de lux-waarde daalt. Wij adviseren hier 60° lenzen voor hogere lux-waarden op het veldoppervlak.
Kantoorverlichting
Een LED paneel 60x60 met 4000 lumen, geplaatst op een systeemplafond op 2,7 meter hoogte, levert een gemiddelde lux-waarde van 400–500 lux op werkhoogte, wat perfect is voor visuele taken zonder verblinding.
Factoren die de lux-waarde beïnvloeden
| Factor | Invloed op lux |
|---|---|
| Montagehoogte | Hogere montage = lagere lux |
| Stralingshoek | Smallere hoek = hogere lux op gericht oppervlak |
| Reflectie in de ruimte | Witte muren/plafonds verhogen effectieve lux |
| Type lens of reflector | Richting van lichtbundel bepaalt lux-concentratie |
Bij Clightstore houden wij altijd rekening met deze parameters in onze lichtberekeningen en aanbevelingen.
Hoeveel lux heeft u nodig? Een overzicht per toepassing
| Toepassing | Aangeraden lux |
|---|---|
| Gangen en trappenhuizen | 100 lx |
| Opslagruimtes | 150 lx |
| Werkplaatsen met fijne montage | 750 lx |
| Kantoorruimtes | 500 lx |
| Schoollokalen | 300–500 lx |
| Supermarkten | 750 lx |
| Buitenverlichting parkeerterrein | 20–50 lx |
| Sportvelden (recreatief) | 200–500 lx |
Veelgemaakte fouten bij het interpreteren van lumen en lux
Fout: "Deze lamp heeft 10.000 lumen, dus die is geschikt voor mijn werkruimte."
Realiteit: Zonder te weten hoe de lamp het licht verspreidt (lux), kunt u geen correcte inschatting maken.
Fout: "Een hoge lux betekent automatisch dat ik veel lumen nodig heb."
Realiteit: Met een smalle lens en lage montagehoogte kunnen ook lampen met minder lumen voldoende lux genereren.
Hoe Clightstore lux en lumen toepast in de praktijk
Wij gebruiken lichtberekeningssoftware (Dialux en Relux) om nauwkeurige simulaties te maken van de verwachte lux-waarden op specifieke punten. Daarbij kiezen wij zorgvuldig de juiste armaturen met de juiste stralingshoek, lens en montagehoogte.
Enkele voorbeelden uit onze projecten:
Sport LED lamp 250W met 60° lens, gemonteerd op 8 meter, levert 100–200 lux op een veldoppervlak
LED paneel 60x60 met UGR<19 op 2,6 meter hoogte zorgt voor 500 lux op bureauniveau
LED breedstraler 200W 4000K met 90° hoek op 6 meter hoogte gebruikt voor buitenwerkplaatsen met 300 lux
Conclusie: lux en lumen correct toepassen = optimaal lichtcomfort
Bij Clightstore combineren wij technische expertise met praktijkervaring om elke ruimte optimaal te verlichten. Of het nu gaat om energie-efficiënte verlichting in een kantoor of krachtig licht voor een sportveld, de juiste balans tussen lumen en lux is cruciaal.
Laat u niet misleiden door alleen hoge lumenwaarden. Vraag ons altijd naar de verwachte lux-waarde in uw situatie. Wij adviseren u met plezier bij het opstellen van een passend lichtplan.
